Ίων Δραγούμης, Μαρτύρων και ηρώων αίμα, manifesto

Περιγραφή

Σ’ ὅποια γωνιά τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί ἄν βρεθῶ θά πασχίζω πάντα νά δυναμώνω, νά ξυπνῶ, νά ζωντανεύω τήν ψυχή του, καί ἄς γίνει ὅ,τι γίνει. Ξυπνῶ κάθε ὕπνο, κεντρίζω κάθε βαρεμό, συνδαυλίζω κάθε στάχτη, ξεσκεπάζω κάθε σπίθα κρυμμένη καί ἀνάβω κάθε φωτιά σβησμένη, βγάζω κάθε πνοή κουρασμένη καί παίζω κάθε χορδή σιωπηλή. Ξυπνῶ, ξυπνῶ, ξυπνῶ καί γι’ αὐτό μέ λέν καί ξυπνητήρι.
Ἴων Δραγούµης

Τό Μαρτύρων καί ἡρώων αἷμα δέν εἶναι ἕνα βιβλίο πού ἀφορᾶ μόνο τή γραμματολογία μας. Εἶναι μιά μαρτυρία πού ἀφορᾶ τό συλλογικό μας πρόσωπο πρίν καταντήσει ἀγνώριστο ἀπό τίς συνεχεῖς παραχαράξεις τοῦ «Ἀθηναϊσμοῦ». Σήμερα τό ξέρουμε, γιατί τό ζοῦμε στό πετσί μας: ἡ Ἀθήνα δέν εἶναι ἡ πρωτεύουσα τοῦ ἔθνους ἀλλά ὁ τοποτηρητής πού μπούκωσε καταπίνοντας τόν τόπο καί τούς ἀνθρώπους. Ὁ Ἴων Δραγούμης ἦταν ὑπέρμαχος ἑνός ἄλλου τρόπου, τρόπου ἀφίλιωτου μέ τίς ἀδηφάγες ἐκπτώσεις. Κι ἐκτός ἀπό ὑπέρμαχος ἦταν συναγωνιστής ἑνός ὡραίου ἀνθρώπου καί σπάνιου Ἕλληνα: τοῦ Παύλου Μελᾶ. Καί ὅσα γράφει, δέν τά γράφει στήν ἡσυχία τοῦ σπουδαστηρίου του. Τά γράφει τήν ὥρα τοῦ ἀγώνα. Καί τά γράφει κατά πώς πρέπει: γκαρδιακά.
Ὁ Ἴων Δραγούµης εἶχε πολλά κοινά µέ τόν Παῦλο Μελᾶ. Προφανῶς, δέν ἀναφέροµαι στά γραψίµατα. Αὐτά εἶναι µοναχά σηµάδια µιᾶς ψυχῆς ἀντραλιασµένης πού πῆρε στά σοβαρά τή ζωή καί δέν τήν ἄφησε νά πάει στράφι. Γίνηκε κι αὐτός, ὅπως ὁ Παῦλος τῆς Μακεδονίας ὁλάκερης καί τοῦ Ἑλληνισµοῦ ἀκαίριου, λαµπάδα πού παράωρα σβήστηκε.
Κι ἄν τόν διαβάζουµε καί σήµερα τόν Ἴωνα Δραγούµη δέν τό κάνουµε µοναχά σάν µνηµόσυνο γιά µιά ψυχή ὡραία. Τό κάνουµε γιά νά µή λησµονήσουµε ὁλότελα «πῶς περπατοῦν οἱ ἄντρες».
(ἀπό τό ἐκδοτικό σημείωμα)